Czym będzie Narodowe Forum Kontraktowe w systemie prawnym państwa. Jakie będą jej zadania? Czy rzeczywiście pozwoli efektywniej realizować ambitny program budowy dróg ekspresowych i autostrad w Polsce? Wokół tych tematów toczyła się debata z udziałem Jerzego Szmita, podsekretarza stanu w resorcie infrastruktury oraz przedstawicieli NSZZ „Solidarność”. Moderacja Anna Krawczyk.
Uczestnicy debaty:
- Jerzy Szmit, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa;
- Andrzej Tracz, przewodniczący Krajowej Sekcji Drogownictwa NSZZ „Solidarność”;
- Mariusz Kuźma, prawnik KSD NSZZ „Solidarność”;
- Paweł Przychodzeń, ekspert KSD NSZZ „Solidarność”.
Tytułem wstępu
Rada Ekspertów ds. optymalizacji procesu realizacji inwestycji drogowych, umocowana przy Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, opracowała i przeanalizowała projekty założeń dwóch form działania Narodowego Forum Kontraktowego jako krajowej rady kontraktowej i agencji wykonawczej. Rada Ekspertów zarekomendowała ministrowi powołanie Narodowego Forum Kontraktowego w formie agencji wykonawczej.
W opinii wielu uczestników rynku budowlanego takie podmioty jak Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad czy PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w poprzednich latach, przed rozpoczęciem dialogu z branżą przez obecne kierownictwo MIB, głównie symulowały dialog z przedstawicielami wykonawców. Wynikało to z tego, że obaj zamawiający, będący największymi inwestorami publicznymi w kraju, realizowali wobec przedsiębiorstw politykę sztywno nakreśloną przez niedoskonałe Prawo zamówień publicznych.
Poruszane zagadnienia:
- Czy utworzenie instytucjonalnej platformy współpracy między zamawiającymi, wykonawcami i administracją rządową jest potrzebne?
- Czym dokładnie będzie Agencja Narodowe Forum Kontraktowe?
- A jakie zadania ma w pierwszej kolejności realizować?
- W jaki sposób będą wypracowywane wzory umów?
Jerzy Szmit, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa:
Narodowe Forum Kontraktowe to nowość w polskim systemie prawnym. Dlatego jego formuła i kompetencje dopiero się kształtują. W dyskusji o ewentualnym instytucjonalizowaniu NFK powinniśmy się zastanowić, czy nie rozszerzyć zakresu działania o rynek kolejowy i energetyczny, bo wiele obszarów jest wspólnych. Wcześniej jednak należałoby przygotować podstawę prawną określającą strukturę wewnętrzną, kompetencje, formy działania, w tym kryteria wyłaniania ekspertów reprezentatywnych dla całego środowiska, jak też źródła finansowania. To wszystko musimy skrupulatnie przedyskutować i przeanalizować. Niemniej istnieje wola wszystkich stron, aby wzmocnić obecnie działającą Radę Ekspertów.
Andrzej Tracz, przewodniczący Krajowej Sekcji Drogownictwa NSZZ „Solidarność”:
Utworzenie tego organu to odpowiedź na potrzeby rynku. Agencja Narodowe Forum Kontraktowe jest finalnym produktem prac sektora budownictwa infrastrukturalnego. Duża w tym zasługa resortu, który powołując Radę, nie tylko skonsolidował branżę, ale udowodnił też, że jest otwarty na współpracę między zamawiającymi a rynkiem budowlanym. NFK to instytucjonalne novum, które bardzo sobie cenimy i będziemy wszystkimi siłami wspierać. W ramach Agencji będziemy tworzyli rekomendacje, które następnie przekażemy ministrowi. Takiej formuły w naszym systemie do tej pory nie było.
Mariusz Kuźma, prawnik Krajowej Sekcji Drogownictwa NSZZ „Solidarność”:
Narodowe Forum Kontraktowe ma być odrębną agencją wykonawczą – tj. realizującą zadania postawione przez rząd, ale z zachowaniem odrębności i własną osobowością prawną – nadzorowaną przez ministra infrastruktury i budownictwa. Działalność Agencji NFK ma obniżyć koszty prowadzonych procesów inwestycyjnych, a także wpływać pozytywnie na rynek pracy w branży budowlanej. Ideą, która przyświeca stworzeniu Agencji, jest zmniejszenie w skali kraju kosztów inwestycji, ich usprawnienie i przyspieszenie. Ma także przeciwdziałać negatywnym skutkom kontroli. W szczególności poprzez zaangażowanie organów kontrolnych w proces uzgadniania opracowywanych przez NFK wzorców umów i innych dokumentów. Co w założeniu ma być jednym z głównych zadań Agencji NFK. Pozwoli to m.in. na wypracowanie norm postępowania, które dziś trudno wyinterpretować z przepisów Prawa zamówień publicznych.
Paweł Przychodzeń, ekspert Krajowej Sekcji Drogownictwa NSZZ „Solidarność”:
Wzory dokumentów, które miałyby być wypracowane, konsultowane byłyby przez Agencję NFK z organami administracji np. Urzędem Zamówień Publicznych oraz z organami kontroli. Jest to konieczne dla zapewnienia jednostkom zamawiającym komfortu funkcjonowania umożliwiającego podejmowanie racjonalnych działań. W szczególności odnosi się to do kontraktów o zamówienia publiczne dotyczących wykonania inwestycji.
Zobacz także Utrzymanie standardów na drogach krajowych!